0
0
W maleńkiej obrączce uczuć świat cały, miłość, obowiązek i wzniosłe ideały, Maleńka obrączka, a znaczy tak wiele, na całe życie włożona w kościele.
W tych kilku słowach zawarta jest cała symbolika obrączek ślubnych. Czym, więc są dla nas te malutkie okrągłe przedmioty?
Z definicji okrąg to linia prosta bez początku i końca - linia nieskończona. Już w Starożytności wierzono, że kołowy kształt pierścionka jest znakiem wieczności i nieskończoności, a otwór w pierścieniu był symbolem bramy i wejścia w nieznane. Początkowo pierścienie te wykonywane były z roślin i ich pędów. W późniejszym czasie ze względu na nietrwałość wykonywano je z trwalszych surowców jak skóra, kości i metal. W starożytności noszono pierścienie na trzecim palcu lewej ręki, wierząc, że żyła biegnąca z tego palca kierowała się prosto do serca. Tradycja ta została później przejęta na grunt kultury greckiej, a następnie przeszczepiona przez Rzymian, którzy określali ją jako „vena amoris”, czyli „żyła miłości”.
Zwyczaj wymieniania się przez małżonków obrączkami pochodzi z Rzymu, gdzie pierścień ten (węzeł), stanowił gwarancję dopełnienia związku małżeńskiego. Zanim symbolem małżeństwa stała się obrączka, mężczyzna podczas ceremonii zaślubin obwiązywał wybraną kobietę sznurem lub pasem i był pewny, że taki magiczny krąg zwiąże ich na stałe. Stąd powiedzenie „rozpiął jej pas” u Rzymian oznaczało to samo, co „ożenił się z nią” - Panna Młoda nosiła bowiem w czasie ceremonii zaślubin wianek z kwiatów na głowie i pas z owczej wełny na biodrach. Pas ten przed uroczystością zawiązywano na węzeł, a w odpowiednim momencie Pan Młody rozluźniał go, rozsuwając węzeł, zwany małżeńskim.
Kształt obrączek ślubnych od tysiącleci uważany był za magiczny, dlatego często nazywano je „magicznym kręgiem”. Wiara w moc, zarówno pierścienia, jak i obrączki, zrodziła się z przekonania, że w ten zamknięty krąg nie potrafią się wedrzeć złe duchy. Choć przez tysiące lat zmieniały się obyczaje dotyczące obrączek ślubnych, a same pierścienie przechodziły liczne transformacje, pewne jest, że symbolizowały siłę uczucia i pełne zaufanie do małżonka.
Na przestrzeni wieków forma okręgu się nie zmieniała a jedynie zmieniał się materiał, z jakiego był on wykonywany. Począwszy od starożytnego Egiptu - roślin, skóry, kości, żelaza, po złoto i srebro. Złote obrączki zaczęto wyrabiać w Izraelu, tysiąc lat przed naszą erą, jednakże z biegiem czasu zyskały popularność także w Europie. We Włoszech wykształciła się moda na obrączki ślubne wykonane ze srebra, które zyskały popularność również w Anglii i Francji. We Włoszech, nastał również zwyczaj noszenia obrączek z diamentem, gdyż według wierzeń Włochów diament symbolizował zgodę i czystość w związku, ale wskazywał na dominację mężczyzny.
Symbolikę obrączek ślubnych przejęło w IX wieku chrześcijaństwo gdzie pierścień symbolizował zaślubiny z Chrystusem i Kościołem, a także wierność i przywiązanie. Zakonnice do dzisiaj noszą obrączki na znak przynależności do Jezusa. Na początku XIII wieku zwyczaj wymiany obrączek został usankcjonowany przez Kościół i spopularyzowany. Zwyczaj wymiany obrączek w Europie, rozpowszechnił się w XVII wieku a wprowadzony został przez bogatych kupców. Ci spotykając się z podróżnikami z całego Świata rozpowszechnili tę tradycję czyniąc ją trwałą do dzisiaj.
Na ziemiach polskich tradycja wymiany obrączek przez Nowożeńców rozpoczęła się od XVIII wieku. Obyczaj ten zastąpił wiązanie rąk i wymianę ślubnych wieńców. Co ciekawe początkowo istniało przekonanie, że przyszłe panny młode nie mogą zobaczyć pierścienia przed ślubem. Był to obyczaj dość kłopotliwy, ze względu na trudności związane z dopasowaniem odpowiedniego rozmiaru i prawdopodobnie właśnie z tego powodu, tradycja ta odeszła w zapomnienie. Co ciekawe zwyczaj, że mężczyzna nie może zobaczyć sukni swej wybranki zachował się do dzisiaj.
A co z faktem - na której dłoni nosiło i nosi się obrączki? Do wybuchu II Wojny Światowej obrączki ślubne nosiły wyłącznie kobiety. Obyczaj ten uległ zmianie, kiedy mężczyźni walczący w obronie ojczyzny, założyli obrączki mające przypominać o czekającej w domu ukochanej. Początkowo kobiety nosiły obrączki na lewej dłoni (zgodnie z wierzeniami „żyły miłości”). W Polsce tradycję noszenia obrączek na prawej dłoni tłumaczy się wojenną historią. Przed Powstaniem Styczniowym obrączkę noszono na lewej dłoni (na prawą dłoń obrączki przekładały wdowy). Po klęsce powstańczego zrywu, na znak żałoby, również mężatki zaczęły przekładać obrączki na prawą dłoń i tak to pozostało do dzisiaj.
Co dziwnie w różnych krajach nosi się obrączki na prawej, jak i lewej dłoni. Na palcu lewej dłoni obrączkę nosi się w takich krajach jak: USA, Francja, Irlandia, Szwecja, Wielka Brytania, Włochy, a na prawej w Polsce, Norwegii, Dani, Hiszpanii, Niemczech Austrii i Chile.
Według starego obyczaju zakup obrączek ślubnych to obowiązek Pana Młodego. Dawniej, podczas nabożeństwa w kościele, kapłan święcił je, i zakładał na palce Nowożeńców. Dziś rola kapłana ogranicza się do poświęcenia i wręczenia ich Nowożeńcom, którzy wkładają je sobie wzajemnie. Obrączki pozostają poświęcone, i następnie kierowana jest prośba do Boga, aby ci, którzy będą je nosić, dochowali sobie wierności. Sami nowo poślubieni składają podobną deklarację „Przyjmij tę obrączkę, jako znak mojej miłości i wierności…”.
Na przestrzeni tych wszystkich lat z obrączkami ślubnymi związano kilka przesądów:
- Mówi się, że zawarcie małżeństwa w miesiącu zawierającym literę "r" przynosi szczęście.
- Panna Młoda powinna uczestniczyć tylko podczas wyboru i przymierzania obrączek. Nie powinna ich odbierać, ani za nie płacić.
- Nie należy przymierzać obrączek innych kobiet, nawet matki, siostry czy przyjaciółki - przymiarka wróży niewierność.
- Nie należy zbyt często przymierzać obrączek przed ślubem.
- Jeżeli obrączki upadną w czasie ceremonii nie może ich podnosić żadne z Państwa Młodych. Powinien to zrobić świadek, ksiądz lub ministrant.
- Należy uważać, aby nie założyć obrączki na środkowy palec, bo to wróży zdradę.
- Panna Młoda powinna uważać, aby jej partner nie wsunął jej obrączki do samego końca palca. To wróży, że to właśnie on będzie rządził w małżeństwie.
Przez lata zmieniała się również forma obrączek. Początkowo proste wykonane ze złota i srebra dziś przybrały wyrafinowane i wysublimowane formy. Wykonane są z różnych metali połączonych ze sobą, często wzbogacane oprawą kamieni szlachetnych i diamentów. Dużym powodzeniem cieszą się obrączki dwukolorowe. Nowością są również obrączki z platyny i antyalergiczne obrączki palladowe.
